Het kantoor gaat veel meer een plek worden voor sociale interactie en kennisdeling. Het zal anders ingericht worden. Minder standaard werkplekken en meer ruimtes in een huiskamer-achtige setting waar je kunt overleggen. Dat gaat gepaard met minder zakelijke reizen, zodat het milieu minder belast wordt en er bovendien meer vrije tijd overblijft. De ‘maandag-tot-en-met-vrijdag en 9 tot 5-mentaliteit’ zal niet snel terugkeren omdat mensen inmiddels te veel aan hun vrijheid gewend zijn geraakt.

Bij een remote werkende organisatie is de fysieke aanwezigheid irrelevant geworden en dat heeft als effect dat je je talent niet meer hoeft te zoeken in een straal van 50 kilometer rondom je kantoor. Je kan serieuze kandidaten vanuit het hele land en zelfs daarbuiten accepteren. Een veel grotere vijver om in te vissen.

Een vaste werkplek op kantoor is minder populair en als gevolg van het thuiswerken is er minder vraag naar leasewagens. Tegelijkertijd komt er ruimte voor nieuwe mobiliteitsvormen. Denk aan een abonnement op deelfietsen, -scooters, -auto's in combinatie met OV. Dit alles heeft positieve effecten op het milieu.

Pre-corona was het digitaal voeren van zakelijke gesprekken nog wat ongemakkelijk en voelde het wat onprofessioneel. Inmiddels is het een volledig geaccepteerd medium dat toch wel ongelooflijk efficiënt blijkt. De crisis heeft de uitrol versneld van technologie om op afstand zaken te doen. Hybride werken wordt de standaard nu beeldbellen een deel van de fysieke afspraken kan vervangen. Online overleg scheelt iedereen tijd en is laagdrempelig. Ook kennismakings- en acquisitiegesprekken kunnen online. Een recent McKinsey onderzoek zegt dat de pandemie de digitale transformatie in B2B sales heeft versneld. Meer dan 75% van inkopers en verkopers geeft tegenwoordig de voorkeur aan digitale zelfbediening en online contact in plaats van fysieke verkoopgesprekken.

Zelfs mensen die eerder nooit iets online kochten konden niet achterblijven. Ook het aanbod groeide met producten waarvan je een jaar geleden dacht dat ze niet geschikt waren voor online verkoop. Het niveau van e-commerce aankopen blijft hoog en groeit gematigd door na de lockdowns. Fysiek shoppen wordt meer een uitje met je familie of vrienden. Een mooie aanvulling op online shoppen bleek Click & Collect te zijn.

Bedrijven weten inmiddels dat een goede onlinemarketingstrategie essentieel is. De website niet meer als bijzaak, maar serieus werken aan die professionele uitstraling met content die geoptimaliseerd is voor de zoekmachines. Dat vergt kwalitatief goede teksten en zichtbaarheid door middel van blogs, linkbuilding en online adverteren. Er zal meer samenwerking komen tussen marketing en sales waardoor silo's afbrokkelen. Afgelopen jaar hebben veel bedrijven geïnvesteerd in online softwaresystemen waarin marketing en sales samenwerken vanuit één CRM-systeem.

Tijdens de coronacrisis zagen we een enorme tweedeling met enerzijds bedrijven die ernstig te lijden hadden van de lockdowns en anderzijds organisaties die hun omzet zagen verveelvoudigen. Bedrijven hebben hun bezoekersaantallen en omzetten óf flink zien dalen, óf flink zien stijgen. In veel gevallen heeft men geen idee wat men daarmee aan moet. Een goede specialist in data en analytics kan dat in kaart brengen en kansen identificeren.

Het bestaansrecht van vakbeurzen wankelt. Er is een teneur van een goede gelegenheid om met je doelgroep in contact te komen en leads te genereren, naar 'een dure mijl op zeven' en 'schieten met hagel'. De crisis maakte veel bedrijven noodgedwongen creatief in het winnen van nieuwe klanten en dat is iets wat zal doorzetten. In plaats van middelen als evenementen, waarbij je ROI toch altijd een vraagteken is, is er meer focus op meetbare online zichtbaarheid in onafhankelijke media. Ook is er een duidelijke verschuiving naar PR in de marketingmix sinds corona.

De (lokale) horeca ging het afgelopen jaar noodgedwongen thuisbezorgen en laten afhalen. De adoptie van bezorging en takeaway is een blijvertje, ook als de deuren van de restaurants en hotels weer helemaal open staan. Het is een extra inkomstenbron waar een mooie marge op kan zitten omdat je er minder personeel voor nodig hebt. De slimme horeca-ondernemer zal de digitale middelen blijven inzetten en in het fysieke contact de nadruk gaan leggen op gastvrijheid en beleving.

Dit is misschien wel de allergrootse les die we uit de crisis leerden. Mensen zijn écht contact meer gaan waarderen. Corona en de bijbehorende maatregelen hebben ons doen inzien dat we kwetsbaar zijn. Goede relaties en contacten blijken dan extra waardevol.